KDV Hesaplama (Dâhil ve Hariç Hesaplama)

*Tutar kısmına kuruş (,00) girmek için tam sayı girildikten sonra virgül (,) tuşuna basın. 

*Güncel kredi faiz oranları ile hesaplama yaparak ödeme planı oluşturmak için kredi hesaplama sayfamızı ziyaret edin.

KDV Nedir?

Katma Değer Vergisi veya kısaltması ile KDV, 1984 yılında çıkan 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu ile düzenlenen harcamalar üzerinden çeşitli oranlar ile alınan bir vergisidir. Satış kârlarına göre şirketler KDV farkları ödemesi yapsa da temel olarak son kullanıcının ödemiş olduğu bir vergidir. Yani ürünü son olarak kim tüketiyor veya kullanıyorsa, KDV’yi de o öder.

Hesaplanan KDV Nedir?

Hesaplanan KDV, işletmelerin yaptıkları mal ve hizmet teslimleri için tüketiciden tahsil ettikleri KDV tutarlarının taplamıdır. 

Türkiye'de Uygulanan KDV Oranları

Neredeyse her ülkede çeşitli farklılıklar olsa da KDV uygulamaları mevcuttur. Ülkemizde ürünün ihtiyaç zorunluluğuna göre %1, %8 ve %18 olmak üzere 3 çeşit KDV oranı uygulanmaktadır. 6 Temmuz 2023'de Cumhurbaşkanı Kararı'na göre %8 olan KDV oranı %10'a, %18 olan KDV oranı ise %20 olacak şekilde güncellenmiştir.

KDV Hesaplama

KDV hesaplaması, KDV dâhil ve KDV hariç olarak 2 şekilde yapılır. KDV hesaplama aracımızdan tutar ve oran girerek KDV hesaplama yapabilirsiniz. 

KDV Dâhil Hesaplama Nasıl Yapılır?

KDV dâhil hesaplaması, temel olarak "KDV hariç ürün fiyatı × (1+KDV oranı)" formülü ile hesaplanıyor. Örneğin, ürünün fiyatı 1.000 TL ve KDV oranı da %20 olduğu bir durumda, 1.000 TL*(1+0,20) = 1.000 TL*1,20 =  1.200 TL KDV dâhil ürün fiyatı oluyor. Matematiksel olarak daha basit olması için KDV oranını 1’in virgülünden sonra yazabilirsiniz. (1,20, 1,10, 1,01 gibi)

1+ KDV oranının nereden geldiğini daha iyi anlamak için matematiksel olarak formülün açılımını yukarıdaki örnek üzerinden oluşturursak:

1. 1.000 TL*0,20 +1.000 TL = X TL (ham olarak bu formül kullanılır)
2. 1.000 TL*20/100 + 1.000 TL = X TL 
3. 1.000 TL*120/100 = X TL (1.000 TL asıl sayının kendisi yani %100 olduğu için 20'e 100 eklendi) 
4. 1.000 TL*1,20 = 1.200 TL  (yani 1+ KDV oranı formülü bu matematiksel işlemden gelir)

KDV Hariç Hesaplama Nasıl Yapılır?

KDV hariç hesaplaması, temel olarak "KDV dâhil ürünün fiyatı ÷ (1+KDV)" formülü ile hesaplanıyor. Yani KDV dâhil formülündeki çarpmayı, bölme yapmak yeterli. Örneğin, 1.200 TL ürünün KDV dâhil fiyatı ve ürünü uygulanan KDV oranının da %20 olduğu bir durumda, 1.200 TL/(1+0,20) = 1.200 TL/1,20= 1.000 TL KDV hariç fiyatı olur.

Matematiksel olarak formülün açılımı KDV dâhil tutarı ile aynı olmakla birlikte, sadece son bir işlem daha yapmanız gerekiyor:

1. X*1,18 = 1.200 TL (KDV dâhil örnekte bulanan sonuç)
2. X = 1.200 TL/1,20 (sadece X’i yalnız bırakmak için eşitliğin karşı tarafına bölme olarak geçirdik)

Görüldüğü üzere aslında KDV dâhil ve hariç hesaplaması elinizde bir hesap makinesi varsa çok kolaydır. Zaten yukarıdaki hesaplama aracımız ise bu mantık ile çalışan bir hesap makinesi görevi görmektedir.

*Tablodaki faiz oranları 20 bankanın "en uygun" kredi teklifine göre günlük olarak güncelleniyor. Ayrıca tüm bankaların faizlerine ulaşmak için ihtiyaç kredisi sayfamızı ziyaret edin.

KDV Hesaplaması Yuvarlama Farkı 

Muhasebe işlemlerinde virgülden sonra sadece iki rakam kullanılmaktadır. Bunun nedeni virgülden sonra 3’üncü basamağın para birimimizde bir yerinin olmamasından kaynaklanmaktadır. Virgülden sonra 3’üncü basamağın yuvarlama kuralları ise şu şekildedir:

1. Virgülden sonra 3’üncü basamak 5’den büyük ise yukarıya yuvarlanır. Örneğin, 5,586 sayısı, 5,59 olarak yuvarlanır.
2. Virgülden sonra 3’üncü basamak 5’den küçük ise aşağıya yuvarlanır. Örneğin, 5,584 sayısı, 5,58 olarak yuvarlanır.
3. Virgülden sonra 3’üncü basamak 5 ise en yakın çift sayıya doğru yuvarlanır. Örneğin, 5,585 sayısına en yakın çift sayı 8 olduğu için aşağıya doğru, yani 8’e yuvarlanır. Bu kuralda sıfırda çift sayı olarak sayılır. Ancak, bu kural çoğu bilgisayar programında geçerli değildir. Örneğin, Excel programında özel bir kural belirtmediğiniz sürece 5’i yukarıya doğru yuvarlayacaktır.  (Özellikle ay içerisinde çok fazla fatura işlemi yapan firmalarda yuvarlama farkının fazla olmaması açısında kullanılması önerilen bir yöntemdir.)

Ürünlerde Uygulanan KDV Oranları

Yazımızın başında da belirtmiş olduğumuz gibi %1, %10 ve %20 olmak üzere ülkemizde uygulanan 3 çeşit KDV oranı mevcuttur. Hangi ürünlerde hangi KDV oranlarının uygulandığına bir bakalım:

Yüzde (%) 1 KDV Uygulanan Ürünler

Temel tüketim olan ve buğday unundan üretilen ekmek ve türevleri ile lüks olmayan barınma ihtiyaçlarında %1 KDV uygulanır. Aşağıdaki listede %1 KDV alınan bazı ürünler yer alıyor: (Tüm ürünlerin listesini görmek için sayfanın sonundaki linke tıklayın.)

• buğday unu
• buğday unundan imal edilen ekmekler (buğday unundan üretilen hamburger ekmeği, tost ekmeği ve sandviç ekmeği gibi ekmekler)
• yufka
• net alanı 150 m2’ye kadar konut teslimleri

Yüzde (%) 10 KDV Uygulanan Ürünler

Unlu mamuller haricinde lüks olmayan temel tüketim mallarında %8 KDV alınır. 7 Temmuz 2023 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı'na göre %8 KDV oranı %10 olarak güncellendi. Aşağıda yer alana listede başlıca ürünleri görebilirsiniz:

• kümes hayvanları ve balıkları ile bunların etleri ( herhangi bir katkı maddesi kullanılarak imal edilen ürünleri hariç)
• süt, süt tozu,
• yoğurt, ayran
• yumurta,
• peynir
• arı balı, reçel, pestil, pekmez, tahin, helva
• kuru fasulye, nohut, mercimek

Yüzde (%) 20 KDV Uygulanan Ürünler

Temel tüketim olmayan tüm ürünler (birkaç istisna hariç), %18’lik KDV dilimini dâhil olmaktadır. 7 Temmuz 2023 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı'na göre %18 KDV oranı %20 olarak güncellendi. Örnek olarak birkaç ürün sıralarsak:

• telekomünikasyon ürünleri
• beyaz eşyalar
• mobilyalar 
• susam, adaçayı, ıhlamur, kayısı çekirdeği vb.

Örnek KDV Hesaplama

Kaynaklar:

30.12.2007 Tarihli Gelir İdaresi Başkanlığı KDV Oranları Listesi

12.01.2015 Tarihli Gelir İdaresi Başkanlığı KDV Oranı Tebliği