Faktoring Nedir?

Faktoring Nedir?

Faktoring, vadeli satış yapan firmaların her türlü mal ve hizmet satışından doğan alacak haklarını finansal kuruluşlara satma yoluyla kısa vadeli finansal kaynak sağladıkları bir alacak finansmanı tekniğidir.

Başka bir ifadeyle, faktoring işlemi firmaların çek karşılığında yaptıkları satışlardan doğan alacaklarını yetkili firmalara peşin bedel ile satmaları işlemidir. Bu sayede firmalar vadeli alacaklarını nakde dönüştürerek fon sağlarlar.

Faktoring vadeleri maksimum 180 güne kadar olan ticari alacaklar için uygulanır. Faktoring işleminin üç temel fonksiyonu vardır:

• Finansman Fonksiyonu, faktoring işleminin temel işlevlerinden birisidir. Bu fonksiyon sayesinde faktor, satıcı firmaya vadeli alacağının belli bir oranında vadeden önce ön ödeme yapabilir. Bu oran genellikle %80 düzeyinde uygulanmaktadır.
• Hizmet Fonksiyonu, satıcı firmanın muhasebe kayıtlarının tutulması, kredi kontrolü, tahsilat hizmetleri, piyasa istihbaratları gibi işlevleri içermektedir.
• Teminat Fonksiyonu, faktoring işleminin en önemli fonksiyonlarından biridir. Bu fonksiyon sayesinde faktoring şirketleri satıcı firmaların alacaklarını tahsil edememe riskini üstlenmektedirler.

Alacak Finansmanı Nedir?

Çek yoluyla veya sözleşmesel olarak oluşan vadeli ve faturalı alacakların finans kuruluşuna devredilmesi karşılığında vadesinden önce nakde çevrilmesi işlemidir. İşyerleri tarafından tercih edilme sebebi alacakların hızlı şekilde, vadesinden önce hesaba geçmesi ve garantili bir tahsilat olmasıdır. İhracat için de bu finansman türünden yararlanmak mümkündür. Faktoring şirketleri vadesinden önce çek ve fatura alacaklarını nakde çevirebilmektedir.

Faktoring İşlemi Nasıl Yapılır?

İşletmelerin acil nakit ihtiyacı oluştuğunda, vadesi gelmemiş çekin erken tahsil edilmesi işlemine faktoring şirketleri yasal olarak aracılık eder. Faktoring şirketleri bu işlemibelirli bir ücret karşılığında yapmaktadır. Çekte aslında vade söz konusu değildir ve bankaya ibrazı halinde karşılığı varsa tahsil edilebilir. Uygulamada ise çek aynı güne değil, ilerleyen bir tarihe kesilerek vade oluşturulmuş olur.

Faktoring mi Banka Kredisi mi?

Faktoring şirketlerinin çek değerlendirme süreci çoğunlukla bankaların kredi değerlendirme sürecine oranla daha hızlı ve daha kolaydır. Alacak finansmanı bankalardan kullanılırken banka sizden kredi sigorta poliçesi talep eder. İşyeriniz banka kredileri için onay alamasa dahi elinizde kredi durumu güçlü bir şirkete ait çek veya fatura bulunuyorsa alacak finansmanı için faktoring şirketinden onay alması mümkündür.

Faktoring mi Banka Kredisi mi?

Alacaklarını tahsil etmekte zorlanan bir işletme faktoring işlemi yapabileceği gibi ticari banka kredisi veya esnaf kredisi de tercih edebilir. Eğer elinizde geçerli bir çek varsa ve amacınız sadece ticari alacağı erken tahsil etmek ise faktoring işlemi çok hızlı tamamlayabileceğiniz ve daha kolay onay alabileceğiniz bir işlemdir.

Öte yandan vaktiniz varsa ve kredi talebinizin bankalar tarafından rahatça onaylanabileceğini düşünüyorsanız KOBİ veya esnaf kredisi seçenekleri size daha ucuz ve daha uzun vadeli finansman sağlayacaktır. Ticari kredinin bankalar tarafından değerlendirilip onaylanması sırasında işletmenin gelir gider tablosu, bilançosu, geçmiş çek performansı ve size ait şahsi kredi raporları incelenecektir. Bankaların ticari kredi tekliflerini karşılaştırıp KOBİ, işletme ve esnaf kredilerine başvuru yapmak için KOBİ ve esnaf kredisi sayfamızı inceleyin.

Bankaların esnaf kredisi faiz oranlarını görmek ve karşılaştırmak için esnaf kredisi sayfamızı ziyaret edin.

Tedarikçi Finansmanı (Stok Finansmanı) Nedir?

Tedarikçi finansmanı, tedarikçi firmalara alacaklarının vadesini beklemeden ödenmesi, alıcı firmalara da ödemelerinin vadesinin uzatılması seçeneği sunan bir hizmettir. Bu ürün ile tedarikçi firmalar banka kredisi kullanmadan finansman sağlamış olurken, alıcı firmalar ise ödeme sürelerini ihtiyaçları doğrultusunda uzatabilirler. Tedarikçi finansmanının hem tedarikçi firma hem de alıcı tarafında avantajları bulunmaktadır ve elektronik ortamda yapılan ödemeler ile operasyonel verimlilik sağlar. Alıcı için avantajı ödeme vadesinin uzaması, bu yolla işletme sermaye ihtiyacının azaltılmasıdır.

Türkiye'de Faktoring

Türkiye'de faktoring uygulamaları mali sektörün unsuru olan bankalar tarafından başlatılmıştır. Bunun nedeni, bankaların sektördeki tecrübeleri, piyasa ve müşteriler hakkında oluşturdukları bilgi, veri tabanlarının genişliği ve müşteri ile organik ilişki kurabilmeleridir. Türkiye'de 1980'den itibaren ekonomide dışa açılma politikaları uygulanmaya başlanmış ve bu gelişmeler çerçevesinde uluslararası finans tekniklerinden olan faktoring ülkemizde de uygulama alanı bulmaya başlamıştır. Türkiye'de ilk kez 1988 yılında İktisat Bankası bünyesinde başlamıştır. Daha sonra, sektöre 1990 yılında Aktif Finans Faktoring Hizmetleri A.Ş. ve 1991 yılında da Devir Faktoring Hizmetleri A.Ş. girmiştir. Bugün için sektörde faaliyet gösteren faktoring firmalarının sayısı 75 civarındadır. Türkiye'de faaliyet gösteren faktoring şirketlerinin tam listesi için tıklayın. Türkiye'de faktoring işlemleri ile ilgili yasal düzenleme 30.09.1983 tarih ve 90 sayılı Ödünç Para Verme İşlemleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 27.06.1994 tarih 545 numaralı kanun hükmünde kararname ile değiştirilerek oluşturulmuştur. Ayrıca bu kararname uyarınca çıkarılan 21.12.1994 tarihli Faktoring Şirketlerinin Kuruluş ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmelik de faktoring işlemlerini düzenlemektedir.

Tam Faktoring Hakkında

2012 Mayıs ayı sonunda Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan (BDDK) faaliyet iznini alarak Haziran ayında müşterilere hizmet vermeye başlayan Tam Faktoring, EBRD (Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası)ortaklığı ve güçlü sermaye yapısıyla 380’e yakın çalışan sayısı ve 27 şubesiyle Türkiye’nin 16 farklı kentinde hizmet vermektedir. 107.320.442 TL ödenmiş sermayeye sahip olan Tam Faktoring, güçlü mali yapısı, teknolojiyi takip eden yenilikçi yaklaşımı, müşteri odaklı çalışma anlayışı ve güvenilir kurumsal kimliği ile sektörün öncü firmaları arasında yer almaktadır.

Bankaların Faktoring İşlemleri

Türkiye'de faktoring işlemleri bankalar tarafından başlatılmıştır. Şuanda neredeyse bütün bankaların kendilerine ait bir faktoring şirketi bulunmaktadır. Bankaların ticari müşterilerini faktoring hizmeti ile desteklemekte ve daha çeşitli ürün ve fırsatlar sunmaktadır. Türkiye'de faaliyette olan başlıca faktoring şirketleri şu şekildedir;

Deniz Faktoring: Deniz Faktoring, Mayis 2000'de Faktoring Dernegi'ne üye olmuş daha sonra ise Ağustos 2001'de dünyanın en önemli uluslararası faktoring organizasyonu olan F.C.I (Factors Chain International) üyeliğine kabul edilmiştir. DFHG iştiraki olarak, 2012 yılında, Avrupa'nın önde gelen finans gruplarından Sberbank çatısı altında geçmiştir.

Garanti Faktoring: Türkiye'nin ilk Faktoring şirketlerinden olan Garanti Faktoring 1990 yılından bu yana alanında faaliyet göstermektedir. Geniş bir müşteri kitlesine sahip kuruluş tüm ülke genelinde yaygın tedarikçi ağına sahip firmalara, ithalatçı ve ihracatçılara ve Kobilere hizmet sunmaktadır.

Fiba Faktoring: Fiba Grubu'nun bir üyesi olarak 1992 yılında kurulan firma Faktoring alanında faaliyetlerine devam etmektedir. Faktoring sektörünü geliştirmek ve sektöre yön vermek amacında olan firma yaygın hizmet ağıyla tüm yurt genelinde hizmet vermektedir.

Finans Faktoring: 5 Ekim 2009 tarihinde faaliyete başlayan Finans Faktoring A.Ş.'nin %99 hissesi Finansbank'a aittir. Merkezi İstanbul'da bulunan Finans Faktoring A.Ş.'nin Ankara, İzmir, Antalya, Adana, DES, İkitelli, Gebze, Kıraç, G.Antep, Denizli, Bursa, Kozyatağı'nda on iki şubesi mevcuttur. Şirketin hedefi ise gerek yurt içi gerekse yurt dışı faktoring işlemlerinin bilinirliğini artırmak, ticaret finansmanı ve alacak yönetimi konularında gerekli bilgilendirmeyi sağlayarak ticaretin gelişmesine katkı sağlamak olarak belirtilmektedir.

Vakıf Faktoring: 1990 yılında Türkiye'de ilk kez "faktoring" sektörünü kurmak amacıyla bir araya gelen kuruluşlardan biri olan T.Vakıflar Bankası T.A.O. daha sonra Güneş Sigorta A.Ş., Vakıf Finansal Kiralama A.Ş., Vakıfbank Per.öz.Sos.Güv.Vakfı ve Vakıf Deniz Finansal Kiralama A.Ş. ile bir araya gelerek 28/01/1998 tarihinde Vakıf Faktoring A.Ş.'yi kurmuştur. Vakıf Faktoring aynı zamanda FCI ( Factors Chain International ) ve Finansal Kurumlar Birliği asil üyesidir.

ING Faktoring: ING Faktoring A.Ş., dünyanın önde gelen finansal kuruluşlarından biri olan ING Grubu'nun bir üyesi olarak 2010 Nisan ayında faaliyetine başlamıştır. En büyük uluslararası finans kuruluşları arasında yer alan ING Grubu, 40'tan fazla ülkede 66 milyondan fazla bireysel ve kurumsal müşteriye bankacılık, sigorta ve varlık yönetimi hizmetleri sunan Hollanda kökenli dünya çapında bir finans kuruluşudur.

Çek İşlemlerinde Bilinmesi Gereken Terimler

Çek: Bir bankaya hitaben yazılmış ve TTK'da belirtilen hükümlere göre düzenlenmiş, ödeme emri niteliğinde olan kıymetli bir evraktır. Çekte üç taraf bulunur:

• Keşideci: çeki düzenleyen
• Muhatap: çeki ödeyecek banka şubesi borçlu
• Hamil: keşide edilmiş çeki elinde bulunduran kişi, alacaklı (hamiline)

Çek Karnesi: Bankalarca, gerektiğinde doldurulup kullanılmak üzere müşterilere verilen yapraklar halindeki boş çek yapraklarını içine alan karnedir.

Karekodlu çek ve sorguluma işlemleri hakkında detaylı bilgi almak için çek sorgulama sayfamızı ziyaret edin.

Faktoring (finansman fonksiyonu): acil nakit paraya ihtiyacı olan kişilerin, ellerindeki çekin kesildiği tarihi beklemeksizin çeklerini erken tahsil etmesine denir.

Burada faktoring işlemi uygulayan firma toplam tutardan daha düşük bir miktarı çek sahibine verir ve vade dolduğunda çek tutarını kendi adına tahsil eder.

Keşide: çekin düzenlenerek imza edilmesi ve hamile verilmesi anlamındadır.

Çekin Şekli: çek, hukuki mahiyeti itibariyle bir ödeme aracıdır. Türk Ticaret Kanunu'nun 692. maddesinde çekin şekle ait yasal unsurları aşağıdaki gibi belirtilmiştir.

Ödeme Yeri: çek de ödeme yerinin gösterilmesi zorunlu değildir. Gösterilmediği takdirde, muhatabın ad ve soyadı yanında (bankanın unvanının) gösterilen yer ödeme yeridir.

Kaynak:

Finansal Kurum Birliği