22 Mayıs 2015 tarihinde yayınlanan ve Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a dayanılarak hazırlanan, Tüketici Kredisi Sözleşmeleri Yönetmeliği 22.11.2015 tarihi itibari ile yürürlüğe girmiş bulunuyor.
Bu yönetmelikle ile tüketici kredilerinin (Taşıt, Konut, İhtiyaç kredilerinin) tüm süreçlerinde köklü değişiklikler yapıldı. Bu değişiklikler ile birlikte kredi veren kurumlarda bulunan bazı işlemler için uygulama farklılıklarının da önüne geçilmiş oldu.
Bu yönetmelikle kredi işlemlerinde ne gibi değişiklikler olduğuna bir bakalım:
Kredilerde Ara Ödeme Yapılması Durumunda
Ara ödeme, tüketicinin ödeme planında yer alan bir taksit tutarından az olmamak üzere, herhangi bir tutarı vadesinden önce ödemesi ara ödeme olarak kabul edilir. (Erken ödeme ise genellikle borcun tamamının kapatılması durumunda kullanılan ifadedir.)
Ara ödeme yapılması durumunda, kalan taksit sayısı ve ödeme tarihleri değişmeden yeni taksit tutarı ve yeni ödeme planı oluşturulur. Ancak, tüketicinin talep etmesi halinde taksit sayısı değişmeyecek şekilde erken ödemesi yapılan taksit sayısına göre ödemesiz dönem de seçilebiliyor.
Mevcut ödeme planından farklı taksit sayısı ve ödeme tarihleri belirlenebilmesi ise yönetmelikte tarafların mutabakatına bırakılıyor. Yani, tüketicinin taksit sayısı ve ödeme tarihi değişikliği talebine, kredi veren kurumun onay vermesi gerekiyor. Kredi veren kurumun onay vermek için çeşitli ek şartlar sunabilmesi de bu madde ile bir yerde mümkün kılınıyor.
Öte yandan konut kredisi ara ödemelerinde alınacak komisyon oranları, Konut Finansmanı Sözleşmeleri Yönetmeliği’nde “…Erken ödenen anapara tutarının kalan vadesi 36 ayı aşmayan kredilerde % 1’ini, kalan vadesi 36 ayı aşan kredilerde ise % 2’sini geçemez…” şeklinde tanımlanıyor.
"Erken Ödeme Cezası hesaplama tablosuna ulaşmak için tıkla»"
Kredi Taksitinin Geç Ödenmesi Durumunda
Geç ödeme durumu geçmiş dönemlerde uygulanan yüksek faiz ve masraflardan dolayı tüketicileri en fazla zorlayan ve mağdur eden unsurların başında geliyordu. Bundan dolayı ilgili mevzuatlarda kredi geç ödenmesi ile alakalı birçok düzenleme yapıldı. Tüketici Kredisi Sözleşmeleri Yönetmeliği’nin 13.maddesinde “Temerrüt veya geç ödeme durumunda tüketiciden sözleşmede yer alan akdi faiz oranının %30 fazlasından daha yüksek bir oranda gecikme faizi tahsil edilemez…” şeklinde tanımlanmaktadır. Akdi faiz oranı olarak ifade edilen ise ödeme planında yer alan yani krediyi kullanmış olduğunuz faiz oranıdır. Örneğin, krediyi aylık %1 faiz oranı üzerinden kullan bir kişiye en fazla %1,30 oranından aylık anaparası üzerinden bir gecikme faizi uygulanabilir.
"İhtiyaç kredisi gecikme faizi hesaplama tablosuna ulaşmak için tıkla»"
Öte yandan kredi veren, kredinin birbirini izleyen en az iki taksitinin ödenmemesi durumunda borcun tamamının ödenmesini, tüketiciye 30 gün süre vererek isteyebilir. Ancak kredi verenin bu hakkı kullanabilmesi için kredi sözleşmesinde yer vermesi gereklidir. Verilen süre içerisinde ödeme yapılmaması durumunda yasal işlemler (yasal takip) başlatılabilir.
Krediden Cayma Hakkı
Tüketici, 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin tüketici kredisi sözleşmesinden cayma hakkı verildi.
Krediden cayma hakkı ile ilgili bilinmesi gerekenler:
- Cayma hakkı süresi, sözleşmenin kurulduğu tarihte başlar.
- Tüketici, anaparayı ve kredinin kullanıldığı tarihten anaparanın geri ödendiği tarihe kadar olan sürede tahakkuk eden faizi en geç cayma bildirimini kredi verene göndermesinden sonra 30 gün içinde geri öder.
- Tüketiciden, hesaplanan faiz, kamu kurum ve üçüncü kişilere ödenmiş olan ücretler dışında herhangi bir bedel talep edilemez. Bu bedeller dışında kalan ve tüketiciden tahsil edilen her türlü ücret, tüketicinin anapara ile tahakkuk eden faizi, kredi verene geri ödediği tarihten itibaren 7 gün içinde tüketiciye iade edilir.
Kredilerde Sigorta İşlemleri
Yönetmelikte, “Tüketicinin yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile açık talebi olmaksızın kredi ile ilgili sigorta yaptırılamaz.” şeklinde bir ifade yer alıyor. (Zorunlu Deprem Sigortası (ZDS) konut kredisi kapsamında düzenlenen bir sigorta olmadığı için yapılıyor.)
Ayrıca tüketicinin sigorta yaptırmak istemesi hâlinde, istediği sigorta şirketinden sağladığı teminat, kredi veren tarafından kabul edilmek zorundadır. Ancak bu sigortanın kredi konusuyla, meblağ sigortalarında kalan borç tutarıyla ve vadesiyle uyumlu olması gerekir.
Öte yandan kredi bağlantılı yapılan meblağ sigortalarında kredi borcunun belirlenen vadeden önce geri ödenmesi veya kredi borç yapısında değişiklik olması durumlarında sigorta sözleşmesi sonlandırılır.
Yönetmelik ile Değiştirilen Diğer Önemli Hususlar
- Belirli süreli kredi sözleşmesine ilişkin bir hesap açılması ve bu hesaptan sadece kredi ile ilgili işlemler yapılması durumunda, tüketiciden bu hesaba ilişkin herhangi bir isim altında ücret veya masraf talep edilemez. Bu hesap, tüketicinin aksine yazılı talebi olmaması hâlinde kredinin ödenmesi ile kapanır.
- Bu yönetmelikte düzenlenen sözleşmelere istinaden tüketiciden talep edilecek her türlü ücrete ilişkin bilgilerin, sözleşmenin eki olarak kâğıt üzerinde yazılı şekilde tüketiciye verilmesi zorunludur.
- Taksit vadesi veya ödeme gününün, kanunlarda tatil olarak kabul edilen bir güne rastlaması durumunda kendiliğinden bu günü izleyen ve tatil olmayan ilk güne geçer.