İhbar Tazminatı Nedir, Nasıl Alınır?

*Kıdem ve ihbar tazminatı hesaplamak için tazminat hesaplama aracımızı ziyaret edin. 

İhbar Tazminatı Nedir?

İhbar tazminatı, işveren veya işçinin iş sözleşmesini feshetmeden önce karşı tarafı mağdur etmemek adına gereken bildirimi yapmaması durumunda işçi veya işveren tarafından ödenen bedele denir.

İhbar Tazminatı Nedir, Nasıl Hesaplanır?

İhbar Süresi Nedir?

İhbar süresi, işveren veya işçinin iş sözleşmesini feshetmeden önce karşı tarafa bildirimde bulunması gereken süreye denir. İhbar süreleri 6 aydan az çalışmış olanlar için 2 hafta, 6 ay-1,5 yıl çalışmış olanlar için 4 hafta, 1,5-3 yıl çalışmış olanlar için 8 hafta, 3 yıldan fazla çalışmış olanlar için de 8 hafta olarak belirlenmiştir.

Bu süreler asgaridir ve sözleşme yoluyla arttırılabilir. İhbar süresini hesaplamak için ihbar süresi hesaplama aracımızı ziyaret edin.

İhbar Süreleri ve Tazminatı Tutarları

*İhbar tazminatı ihbar süresinin işçiye tanınması durumunda ödenir. Ayrıca ihbar tazimatı tutarından damga ve gelir vergisi kesintisi yapılır ve tavan tutarı da yoktur.

İhbar Tazminatında Bilinmesi Gerekenler

• Bu süreler asgari olup sözleşmeler ile arttırılabilir.
• Bildirim şartına uymayan taraf, bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır.
• Sürenin tamamı boyunca iş ilişkisi sürdürülmesi zorunlu değildir. Örneğin, 2 hafta süresince bir işçiyi çalıştırmanız gerekiyorsa 10 gün çalıştırıp 4 gün ihbar tazminatı ödeyebilirsiniz.
• İşveren ihbar tazminat süresini içeren ücreti çalışanın maaşından yasal olarak kesemez.
• İşveren bildirim süresine ait ücreti nasıl ödeyeceğini (peşin, taksit gibi ) çalışan ile anlaşarak iş sözleşmesini feshedebilir.

İhbar Tazminatı Şartları

• İşe alınan işçinin deneme süresi 2 aydır. Sendika varsa 4 aya kadar uzatılabilir. Bunun dışında deneme süresi 2 aydan fazla uzatılamaz.
• Deneme süresi içerisinde fesih durumunda ihbar tazminatı gündeme gelmez. Bu yüzden çalışan deneme süresi olan 2 ayı doldurduktan sonra ihbar tazminatı hakkı kazanır.
• İş sözleşmesinde deneme süresi yoksa işçinin 1 günlük kıdemi bile ihbar tazminatını hak etmesini sağlar. İhbar tazminatına hak kazanma şartlarını taşıyan her işçi, bir gün bile kıdemi olsa bu tazminatı alabilecektir.
• İş sözleşmelerinin işveren tarafından deneme süresi içinde veya 4857/25 ile belirtilen esaslar içerisinde feshi halinde işçiye herhangi bir ihbar tazminatı ödenmez. İş sözleşmesinin işçi tarafından haklı nedenlerle feshi durumunda yine aynı bildirim süreleri geçerli olup, haksız bir nedenden dolayı sözleşmenin feshi durumunda ise işverenin ihbar tazminatı hakkı doğabilir.

İhbar Tazminatı Hak Kazanma Durumları 

• 4857 sayılı iş kanunu madde 24’e göre işçinin iş sözleşmesini derhal fesih durumları belirtilmiş durumlar; (sağlık sebepleri, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller zorlayıcı sebepler)
• İşverenin ihbar bildirim sürelerine uymadan iş sözleşmesini feshetmesi

İhbar Tazminatına Dâhil Edilmeyecek Ödemeler

1. Ayni ve nakdi ödemeler
2. Fazla mesai ücretleri
3. Genel tatil ücretleri
4. Hafta tatili ücretleri
5. İkramiye
6. SGK Primleri

İhbar Tazminatı Nasıl Alınır?

İhbar tazminatının söz konusu olabilmesi için iş sözleşmesinin süresiz olması koşulu gerekmektedir. İhbar süresine uymayan taraf karşı tarafa ihbar süresi tutarınca ücret ödemek durumundadır. Bununla birlikte süre boyunca çalışma zorunluluğu mevcut değildir. Sürenin bir bölümünde çalışılıp kalan bölümü tazminat olarak ödenebilmektedir.

İşveren ihbar tazminat süresini kapsayan ücreti maaştan kesemez. İhbar tazminatını nasıl ödeyeceğini çalışan ile anlaşarak sözleşmeyi feshedebilmektedir.

İşçinin yasal olarak deneme süresi 2 aydır. İşçinin 2 ayı dolduktan sonra 1 gün dahi çalışmış olsa ihbar tazminatı hakkı bulunmaktadır. Deneme süresi olmayan sözleşmelerde de yine aynı şekilde 1 gün dahi çalışmış olsa ihbar hakkı kazanır. Deneme süresi içinde iş sözleşmesinin feshedilmesi halinde ihbar hakkı kazanamaz.

İş sözleşmesinin işçi tarafından 4857 sayılı iş kanununda belirtilen haklı nedenlerle feshi durumunda aynı ihbar koşulları geçerli olup, haksız nedenlerle feshi durumunda işverene ihbar hakkı doğabilmektedir.

İhbar Tazminatı Kimlere Verilir?

• İşçinin haklı nedenle sözleşmeyi feshi durumunda ihbar hakkı kazanmaktadır. Bu haklı nedenler aşağıdaki gibidir:
• Sağlık sebepleri
• Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri
• Zorlayıcı sebepler
• İşverenin ihbar bildirim süresine uymadan sözleşmeyi feshi durumunda ihbar hakkı kazanılmaktadır.

İhbar Tazminatı Kimlere Verilmez?

• İşçinin istifa etmesi durumunda
• İşçinin emekli olması durumunda
• İşçinin deneme süresi dolmadan iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi durumunda
• İşçinin ölümü gibi durumlarda ihbar tazminatı verilmemektedir.

Emekli Olan İhbar Tazminatı Alabilir mi?

Emekli olan kişi kıdem tazminatı alabilir ancak ihbar tazminatı alamaz. Bunun nedeni ihbar tazminatının işverenin sözleşmeyi tek taraflı feshetmesi durumunda çalışanın yeni iş bulması için makul süreyi tanıması veya bunun tazminatını ödemesine dayanmasıdır. Emekli olunması durumunda yeni iş bulunması için makul sürenin tanınmasına gerek olmadığı için emekli olan çalışanlara ihbar tazminatı ödenmez. 

Ayrıca emeklilik yaşı ve tarihi hesaplamasını ne zaman emekli olurum aracımız üzerinden anında yapabilirsiniz.

İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

İhbar tazminatı brüt ücret üzerinden hesaplanmaktadır. Gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılmaktadır. 

Kaynak:

22.05.2003 Tarihli 4857 Sayılı İş Kanunu